Azərbaycan Demokrat Partiyasının sədri Sərdar Cəlaloğlunun “Qafqazinfo” ya müsahibəsi:
– Azərbaycanda seçkiqabağı son vəziyyəti necə dəyərləndirirsiniz?
– Vəziyyət tufandan qabaq sakitlik kimi görünür. Azərbaycanda qarşıdan seçkilər gəlir. Seçkilərlə bağlı cəmiyyətdə gərginlik var. Həm daxili, həm iqtidar-müxalifət, həm də iqtidarın daxilindəki vəziyyət tam gərilib. Xarici siyasətin özündə böyük bir gərginlik var. İran Azərbaycan arasında böyük bir gərginliyin ortaya çıxması, Rusiyanın, Türkmənistanın Azərbaycana təzyiqləri və.s Bütövlükdə bunları çox ciddi siyasi kataklizmlər ərəfəsi kimi dəyərləndirirəm.
“İran öz maraqlarına uyğun ixtişaşlar, təxribatlar törədə bilər”
– Hansı kataklizmlər baş verə bilər?
– Birincisi, Qarabağ münaqişəsi aktivləşə bilər. Rusiya Azərbaycana başqa xarakterli problemlər də yarada, hətta müdafiəyə qədər hər hansı addımlar da ata, eyni zamanda İranla Azərbaycan arasında çox ciddi problemlər yarada bilər. Daxildə daha amansız qarşıdurma vəziyyətini yaranar, öz maraqlarına uyğun təxribatlar həyata keçirər. Müxalifətdaxili problemlər gərginləşə, daxildə elita daha amansız qarşıdurma vəziyyətinə keçər. Ölkədə öz maraqlarına uyğun ixtişaşlar, təxribatlar törədə bilərlər. Ermənistan nə qədər Rusiyanın nəzarətində olsa da, burada prezidentliyə namizədlərin birinə terror etdilər. İndi Rusiyanın nəzarətindən çıxmaq istəyən və inkişaf edən bir Azərbaycanda seçkilərdə çoxlu namizədləri təsəvvür edin . Görün, burada vəziyyət necə olacaq.
– Azərbaycan beynəlxalq dəstəyini itirmiş bir vəziyyətdədir?
– 20 il idi ki, Azərbaycan tarazlaşdırma siyasəti aparırdı. Hətta Heydər Əliyev vəfat edəndə Amerika ilə Rusiya birlikdə İlham Əliyevi hakimiyyətə gətirdilər. Rus təyyarəsində Heydər Əliyevi Amerikaya apardılar. Bu o deməkdir ki, Azərbaycanda hakimiyyətin İlham Əliyevə ötürülməsində Rusiya ilə Amerika birlikdə hərəkət edirdilər. Yəni Azərbaycan siyasi qərarlarda Rusiyanın, iqtisadi qərarlarda isə Amerikanın təsiri altında idi. Amma son illərdə dünyada böyük dəyişikliklər baş verir. İndi Qarabağla bağlı əvvəlki status kvonun saxlanılması, Azərbaycanın bir tərəfdən Rusiya, digər tərəfdən Amerika ilə əməkdaşlıq etməsi özünü doğrultmur. Azərbaycan artıq hər iki qıçını tərəzinin bir gözünə qoymaq məcburiyyətindədir. Dünənə qədər Azərbaycan iqtidarını dəstəkləyən qüvvələr indi ona qarşı təzyiq yaratmaqdadırlar. Rusiya Azərbaycan dövlətinə təzyiq edir ki, status kvo saxlanılsın. Qərb hakimiyyətdəkilərə təzyiq edir ki, status kvonu öz xeyrinə dəyişdirsin. İlham Əliyevin övladlarının şirkətinin aşkar olunması, bundan əvvəl Azərbaycanda 47 milyard dolların ölkədən çıxarılması faktlarının ötürülməsi və digər məsələlər bütünlüklə göstərir ki, Qərb də iqtidara təzyiq edir. Məqsəd ölkədə demokratik islahatların həyata keçirilməsi, bu günə qədər olan ictimai siyasi durumun dəyişdirilməsi, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin başa çatdırılmasıdır. Qərb nə üçün bunu istəyir? İki gün bundan qabaq Davos forumu keçirildi. Belə bir fikir səsləndi ki, Qafqaz iqtisadi zonası yaradılmalıdır. Burada da əsas ağırlıq iqtisadi cəhətdən geniş imkanlara malik Azərbaycanın üzərinə düşür. Azərbaycan Rusiyanın nəzarətində olanda burada belə bir məkan yaratmaq mümkün deyil.
“Təzyiqlər iqtidarı çaşdırıb”
– Həmin Qərbin təzyiqləri ölkədə hakimiyyətdəyişikliyi ilə nəticələnə bilərmi?
– Hələ seçkilərə çox vaxt var.
– Çox deyəndə ki, 6 ay qalıb da Sərdar bəy…
– Əvvəlki illərə nəzər salsaq, görərik ki, Azərbaycan iqtidarı bir il qabaqcadan İlham Əliyevin namizədliyini elan edirdi, kampaniyalar aparırdı. Amma indi iqtidardan net şəkildə seçkilərə kim gedəcək, kimlər iştirak edəcək, bu barədə heç bir reaksiya yoxdur. Bu susqunluq onu göstərir ki, təzyiqlər bir növ iqtidarı çaşdırıb. İqtidar müəyyənləşdirə bilmir ki, status kvonu dəyişsin, ya da dəyişə bilməsin. Azərbaycan iqtidarı olduqca mürəkkəb vəziyyətdədir.
– Bəs iqtidara rəqib olan müxalifətdə vəziyyət necədir?
– Təbii ki, biz bir ölkənin cəmiyyətiyik. İqtidarla müxalifətin əksikləri, tərəqqisi deyilən bir qanun var. Ona görə də bir-birinə əksiklik təşkil edən tərəflərdən biri tənəzzül edəndə digər tərəf də tənəzzülə uğrayır. Biri inkiaşf edəndə o biri də inkişaf edir. Yəni doğrudan da iqtidar tənəzzülə uğrayıbsa, Azərbaycan müxalifəti də tənəzzülə uğrayıb. Azərbaycan müxalifətinin də iqtidardakı kimi dezinteqrasiya meyilləri var, uzun müddətdir nailiyyətsizlik sindromundan doğan qrupdaxili konfliktləri var. Məsələn, Müsavat elan edir ki, bəzi partiyalar satılıb, xaricdən maliyyələşir, İrana, Rusiyaya işləyir. Halbuki bu partiyalarla uzun illər Müsavat Partiyası ən yaxın müttəfiq olub. Onda bu fikir heç ağlına gəlmirdi. Bunlar hamısı müxalifətin içərisində mənfi proseslərin inkişaf etdiyinin göstəricisidir. Dəfələrlə müxalifəti bir araya gətirməyə çalışmışıq, amma nəticəsi olmayıb. Birliyin yaradılmaması da müxalifətin ciddi problemlərindən biridir. Ən ciddi problemi isə müxalifətin demokratik dəyər və prinsiplərdən uzaqlaşmağında görürəm. Hakimiyyətə yalnız demokratik yolla, yoxsa istənilən vasitələrlə gəlmək lazımdır sualını müxalifət bir növ müəyyənləşdirməyib. Böyük çoxluq nəyin vasitəsi ilə olur-olsun hakimiyyətin dəyişməsini istəyir. Hətta xarici dövlətlərin dəstəyindən də istifadə edərək gəlmək istəyirlər. Hakimiyyətin dəyişməsini məqbul hesab edirlər.
“Müxalifətin Siyavuş Novruzovu pis şey deyil ki…”
– Siz özünüzü siyasətdə hansı kəsimin nümayəndəsi hesab edirsiniz?
– Mən orta təbəqənin nümayəndəsiyəm.
– Yəni müxalifət deyilsiz ki? İqtidar müxalifət kontekstində nəzərdə tuturam. Müxalifət hesab edirisiniz özünüzü?
– Hesab edirəm nədir. Lap özümü iqtidarda hesab edim. Bəyəm mən yaxud ADP hansısa hakimiyyətdə təmsil olunur?
– Amma sizin müxalifətdə olmağınız birmənalı qarşılanmır…
– Nə deyirlər?
– Deyirlər ki, Sərdar Cəlaloğlu müxalifətin Siyavuş Novruzovudur. Onunla aralarında fərq yoxdur.
– Müxalifətin Siyavuş Novruzovu pis şey deyil ki. Məsələn, Azərbaycan iqtidarının maraqlarını ən ciddi müdafiə edən Siyavuş Novruzovdur. Mən də Azərbaycan müxalifətinin maraqlarını ən aydın müdafiə edirəm. Müsavat, AXCP kimi partiyalar öz maraqlarını müdafiə edir. Amma Azərbaycanda elə bir adam lazımdır ki, o bütünlükdə müxalifət cəbhəsinin maraqlarını müdafiə etsin. O da mənəm. Siz bunu niyə pis mənada yozursuz ki? Demirlər ki, Siyavuş Novruzovdur. Deyirlər ki, müxalifətin Siyavuş Novruzovudur. İqtidarın Siyavuş Novruzovu nə işlə məşğuldursa, müxalifətin Siyavuş Novruzovu da o işlə məşğuldur. Elçibəy öləndən sonra hərə onun bir mirasını götürdü. Amma onun siyasi ağsaqqalığını götürən olmadı. Mən o boşluğu gördüm. O gündən özümə söz vermişəm ki, onun siyasi ağsaqqallığını öz üzərimə götürüm. Həm yaşım buna imkan verir, həm xarakterim, həm də partiyamızın ideologiyası. Məsələn, Elçibəy deyirdi ki, iqtidar müxalifət münasibətlərini o qədər dərinləşdirmək olmaz ki, dövlət dağılsın. Bu kontekstdə xarici qüvvələrdən istifadə etmək olmaz. Təvazökarlıqdan uzaq olsa da , Azərbaycan müxalifətində az -çox siyasi nəzəriyyə, fəlsəfə ilə mən məşğul olmuşam. Kitablar yazmışam. Çoxlu məqalələrim var. Demokratiyaya keçid münasibətlərini də izləyirəm. Bu oxuduğum bilgilər mənə deməyə əsas verir ki, Azərbaycan müxalifəti səhv yoldadır. Əgər biz doğrudan da demokratik mübarizə aparırıqsa, düzgün yol seçməmişik. Cin Şarpın dinc demokratiyaya keçidlə bağlı kitabında mübarizənin 6 prinsipini müıyyənləşdirib.
Mübarizə aparan müxalifətin rəngarəng olması; İdeoloji cəhətdən əks qütbdə olanların bir yerdə mübarizə aparması. Məsələn, deyirəm ki, gəlin islamçıları, sosial demokratları öz sıralarımıza cəlb edək. Deyirlər ki, olmaz.
“Biz gələcəyik, bunları belə asacağıq, kəsəcəyik”
Mən həmişə deyirəm ki, AXCP, Müsavat, İP-nın apardığı mübarizə heç bir nəticə verməyəcək. Çünki dinc mübarizə kütləvi və fasiləsiz olmalıdır. Əgər bir aksiyanı ilin bu başında, o birini axırda keçirəcəksinizsə, bu heç bir siyasi dəyişikliyə gətirib çıxarmayacaq. Deyirəm ki, nəyin vasitəsilə olur-olsun Qərbin dəstəyini qazanmaq lazımdır. Məni ittiham edirlər ki, qərbin bizi hakimiyyətə gətirməsini istəyirsən. Halbuki prinsiplərdə qeyd olunub ki, demokratik mübarizə aparan tərəf beynəlxalq dəstəyə nail olmalıdır. İqtidar tərəfindən hər hansı zorakılığa məruz qalmayacağını düşünməməlidir. Yəni biz mitinqə gedirik, üzvlərimizə deməməliyik ki, narahat olmayın, polis bizi həbs etməyəcək. Əksinə, biz düşünməliyik ki, iqtidar həbs də edə, döyə də bilər. Bu cür düşünüb mitinqə adam çıxara biliriksə, onlar nəyəsə nail ola biləcək.
Hətta nəzəri şəkildə belə əks tərəfə zorakılıq etməyəcəyini düşünməməlisən. Azərbaycan müxalifətinin danışıqlarına fikir verin. Biz gələcəyik, bunları belə asacağıq, kəsəcəyik. Mən Cin Şarpın prinsiplərinə Azərbaycan müxalifətinin əməl etmədiyini Azərbaycan dilində deyirəm. Bu dönür olur müxalifətin Siyavuşu. Bu gün dünyada demokratiyaya keçid bizim müxalifətin düşündüyü kimi deyil. Fkuyamanın “Amerika yol ayrıcında” adlı bir kitabı var. Bu adam deyir ki, dinc demokratik mübarizə fazalı olacaq. Müxalifətdə elə qüvvələr olmalıdır ki, iqtidarla bu və ya başqa şəkildə əməkdaşlığa hazır olsun. Azərbaycan müxalifətinin radikal qanadı bu cür qüvvələri axtarıb məhv etməklə məşğuldur. İndi mən savadlıyam, elmi sözlər deyə bilirəm, bunlar bilmir axı. Bunları loru dilinə çevirib deyirəm, oluram müxalifətin Siyavuşu. Bax budur, savadsızlıq. Müxalifətçilik ideoloji zəmindədir. Yəni iqtidar özünün hakimiyyətini müdafiə etmək üçün hansı ideoloji iş aparırsa, həmin ideolojinin qarşısına sən də iş qoymalısan. İkinci, iqtidarın effektsiz siyasi fəaliyyətinin effektli siyasi fəaliyyətini yönəltmək üçün tənqid etməlisən. Üçüncü, hakimiyyəti uzaqlaşdırıb yerinə gəlməlisən.
-Yəni siz iqtidarın qarşısında durmaq üçün nə iş görürsünüz?
– Deyirəm də. Vaxtilə mən Azərbaycanda olan bir çox partiyaları birləşdirdim. ADP-də 7-8 partiya birləşərək çox nəhəng bir güc yaratdıq. Sırf Rəsul Quliyevin subyektiv mövqeyinə görə Azərbaycanda siyasi hakimiyyəti dəyişdirmək mümkün olmadı. 10 il ərzində biz küçələrdən, meydanlardan yığışmadıq. Mitinqlər təşkil etdik və.s 2005-ci ildən Rəsul Quliyev Azərbaycana gəlməyindən sonra apardığımız siyasətin ideoloji əsasları çökdü. Ona görə də ayrıldıq. İndi başqa şəkildə fəaliyyət göstəririk.
“Yumruq davasına çıxmayacağıq ki”
– Sərdar bəy, bunlar keçmişdə qaldı. Hazırda nə iş görürsünüz?
– “İqtidarın metamarfozası” adlı kitab yazmışam. Bu Azərbaycan iqtidarının 20 illik fəaliyyətinin elmi, siyasi, fəlsəfi tənqidindən ibarətdir. Eyni zamnada yeni Azərbaycanın necə yaradılması mümkünlüyü ilə orada əks olunub. Azərbaycanda ilk dəfə strukturalizm üsulu ilə mən bu kitabı yazmışam. Azərbaycan dövlətinin hüquqi, siyasi, iqtisadi sferasını, onların bir-biri ilə əlaqəsini göstərmişəm. Mən bu kitablarda iqtidarın Azərbaycan xalqının maraqlarını zidd hərəkət etdiyini sübut etmişəm. Ondan başqa yüzlərlə minlərlə, məqalə yazmışam. Mən bu dəqiqədə də sizinlə müsahibəmizdə söz səviyyəsində iqtidara qarşı mübarizə aparıram. Çünki ən vacib mübarizə metodu ideoloji metoddur. Yumruq davasına çıxmayacağıq ki. İqtidarın yanlış siyasətinin ifşa edilməsi üçün mövqe ortalığa qoymuşuq. Üçüncüsü, xalqı hazırlayırıq. Mənim seçdiyim dinc demokratiya yolunun başqa variantları yoxdur. Mən silahlı qruplaşma yarada, terror edə bilmərəm. Bu mənim seçdiyim yolun üsulları deyil. Bu dedikərimdən əlavə eşitmisiniz ki hansısa başqa mübarizə üsulu da var? İndi kimsə çıxıb deyirsə ki, mən prezident olacam, bunu mən demirəmsə, o deməkdir ki, mən iş görmürəm? Ya da Azərbaycanda ən böyük gücəm, özüm də adi elemantar problemi həll edə bilmirəm, bu o deməkdir ki mən gücəm?
– Azərbaycan toplumuna hər gün bəyanat vermək o qədər də lazım deyil…
– Nə lazımdır bəs?
– Sərdar bəy, onda siz siyasətin fəlsəfəsini yazmaqla məşğul olun… Niyə partiya sədrisiz? O dediklərinizi hər kəs oxuyub deyə bilər. Demək yetmir. İş görmək lazımdır. Siz də müxalifətdəsiniz. Hazırda nə iş görürsünüz?
– Sən bir jurnalist kimi siyasətçinin işini necə başa düşürsən?
– Partiya sədrinin işi kitab yazmaq deyil. Həm də tez -tez xalqla görüşlərdə, təmaslarda olmaqdır. O dediyiniz passiv kütləni aktivləşdirməkdir.
– Görüşlərdə mən neynəyəcəm?
“Bu cür mitinq taktikası ilə Azərbaycanda heç zada nail olmaq mümkün deyil”
– Necə yəni neynəyəcəm? Bir var kənardan demək, bir də o kütlənin içində olmaq. Burda oturmaqla olmaz ki…
– Mən özüm də görüşlər keçirirəm. Siz elə bilirsiz ki, mənim burdan durub hansısa kəndə getməyim iş olacaq. Mən kəndə getmirəm, fikirlərimi göndərirəm. Sizin üçün fərqi var? Mən bir ay ərzində susmuşamsa, nə televiziyalarda radiolarda, mediada çıxış etməmişəmsə, sizin dediklərinizin əsası var. Mən öz əlimdə olan bütün imkanlarla Azərbaycanda xalqla, jurnalistlərlə ən çox təmasda olan adamam.
– Siz də bilirsiniz ki Azərbaycanda müxalifətə televiziya, radiolarda çıxış etmək imkanı verilmir. Ancaq saytlar, qəzetlər vasitəsilə danışa bilirsiniz. Amma internetin imkanlarından rayonların əhalisi yararlana bilmir. Ən çox televiziyaya baxılır. Orda da siz yoxsuz.
– Müxalifətin bir araya gəlməsində məndən çox fəaliyyət göstərən adam varmı? Partiya quruculuğu ilə məşğul oluruq, yığıncaqlarımızı çağırırıq, gənclərlə görüşürük. İndi başqaları daha çox qabardır, reklam edir. Mən o məqsəd güdmürəm ki, gördüyüm işi kiminsə gözünə soxam. O iş görən müxalifətlərin hamısından birlikdə çox mən iş görürəm. Bəzən özüm də fikirləşirəm ki bu qədər işin öhdəsindən necə gələ bilirəm. Yerdə qalan mitinqləri təşkil etməkdir. Mən də elmi dildə deyirəm ki, bu cür mitinq taktikası ilə Azərbaycanda heç zada nail olmaq mümkün deyil. Biz gərək xalqı elə hazırlayacaq ki, mitinqə ən azı 500 min adam çıxsın. Bu məsələ həll olsun. Bu vəziyyəti yetişdirə bilsək, Azərbaycanda siyasi hakimiyyəti dəyişdirə bilərik. Mətbuatda deyilənlərə inanırsız ki, hakimiyyətə işləyirik. Son vaxtlar keçirilən aksiyaların hansında ADP üzləri iştirak etməyib və həbs olunan insanlar nə zaman ADP-çilər olmayıb? Məsələn, qərar verirlər ki, İP aksiya keçirir. Amma faktiki olaraq o aksiyaların icrasında bizdən çox fəallıq göstərən yoxdur. İP-da bizim partiyadan 20 nəfər iştirak edir. Azərbaycan müxalifətini bir araya gətirmək o rayonlarda görüşə getməkdən min dəfə çətindir. Gücü bir araya gətirməliyik ki, nəsə iş görə bilək. Məsələn, bu gün Türkiyədə nə CHP, nə MHP ayrılıqda olsa bir iş görə bilmir. Hətta ikisi bir yerdə AKP-nin qabağında dura bilmir.
-Necə yəni, Türkiyədə iqtidarın qarşısında dura bilmirlər? Yeri gələndə iqtidarın yürütdüyü siyasəti öz xeyirlərinə dəyişdirə də bilirlər. İqtidar nə istəsə edə bilmir.
– Xalqla təmasda olmağa birincisi, hakimiyyət imkan vermir.
– Aşın da o səddi…
– O səddi aşmaq üçün də mənim gücüm olmalıdır. O gücün olması üçün də o qədər təbliğat aparmalıyam ki… Məsələn, mən nə qədər təbliğat aparıramsa, eyni zamanda siyasəti başa düşməyən insanların və bizim rəqiblərimizin apardığı siyasət də bizim əleyhimizə olur. Mən belə başa düşdüm ki, siz mətbuatda bizim haqqımızda deyilən fikirlərin təsiri altında olanlardansınız.
– Sərdar bəy, mən kiminsə təsiri altında deyiləm. Mən nə müxalifətəm, nə iqtidar. Kənardan hadisələri müşahidə edə bilirəm.
– Kənardan baxırdınızsa, onda bu sualı mənə verməməliydiniz axı. Deməliydin ki, az-çox müxalifətin bir araya gəlməsinə siz yardım edirsiniz
– Mən onda sizin tərəfinizi tutmuş olardım. Mən mənə qaranlıq qalan məsələləri aydınlaşdırmaq üçün suallar verirəm
– İttiham edirsən axı?
-Xeyr. İnsan əgər öz fikrini bildirirsə, bu ittiham etməkdirmi? Bu düşüncədən uzaq olmaq lazımdır…
“Həcər rəsmən 7 ərə gedib, bunun ikisi erməni olub”
– Söhbət ondan getmir ki, kim daha çox danışır, özünü qabağa verir. Kimin qəzeti var, gündə guruldayır. Məsələ burasındadır ki, xalq üçün kim real iş görür və görməyə cəhd edir. Mənə elə gəlir ki, o cərgədə mən birinci adamam. Faktla danışır, nağıl yox. Başqaları müxalifətin birliyinin əleyhinə çıxır. Sənin deməyindən belə başa düşdüm ki, bizi iqtidara yaxın qüvvə kimi təqdim edirlər. İqtidara yaxın bir adam ona qarşı böyük bir gücün formalaşmasında maraqlı olar, ya iqtidara qarşı duran gücün zəifləməsində?
– Zəifləməsində təbii ki. Amma nəticəsi bəhrəverən iş varsa…
– Sizcə, adamlar bir yerə yığışanda güc böyüyür, yoxsa kiçilir? Ardıcıl radikal birliyin tərəfdarı olan kimdir? Mənəm da, məndən başqası var? Azərbaycan xalqının bir faciəsi var da. 70 il sovet imperiyası altında qalmışıq. Deyirlər ki, Azərbaycan qadınların əsas simvolu Həcərdir, Nigardır. Həcər rəsmən 7 ərə gedib, bunun ikisi erməni olub. Bu xalq həmişə belə olub. Həmişə xalqını, dövlətini sevən insanlar onun düşməni kimi qələmə verilib. Bu gün mən o vəziyyətdəyəm. Qacar, Nadir şah bu xalqdan ötrü hər şeyə gedib, Səməd Vurğun kimi dılğırın biri onları xalq düşməni edib. Amma o adamlar ki Azərbaycan xalqına düşmənçilik edib, onlar bu xalqın lideridir. İndi də müasir dövrdə mən o vəziyyətdəyəm. Biz belə xalqıq da. Müsəlmanlığa qarşı vuruşanı xalq qəhrəmanı hesab edirik. Biz deyirik Türkiyə ilə qardaşıq, Türkiyə dövlətinə qarşı mübarizə aparan insanı xalq qəhrəmanı hesab edirik. İndi sən də məni o cür qiymətləndirirsən. Çünki sən də o xalqın nümayəndəsisən.
– Həmişə belə olur, gərək insanları tərifləyəsən. Tərifləmədin, oldun o xalqın nümayəndəsi. Demokratiyadan danışırsız. Mən də öz fikrimi deyirəm. Dözümlü olmaq lazımdır. Xüsusən də siyasətçilərə aiddir…
– Bizim xalq niyə 20 ildir heç nə edə bilmir. Bu qədər problemlər var. Başqa xalqlarda iqtidarla bağlı aşkarlanan faktların biri kifayət edərdi ki, həmin prezident, ailəsi bütün hakimiyyət 10 dəfə istefaya getsin. Azərbaycan xalqı bunlara reaksiya verir? Siz deyirsiniz ki, xalqla işləyin. Cərimələri, enerji resurslarını artırıblar, bu sənin ailənə də təsir edir. Mən gəlib sənə nağıl deməklə də sən neynəyəcəksən?
– Hər şeyi xalqın üstünə yıxaq onda. Razılaşdım. Müxalifət partiyaları da olmasın o zaman. Nəyə lazımdır ki?
– Bu sizin düşündüyünüz qədər asan problem deyil. Məni jurnalistlərin belə düşünməyi narahat edir. İndi Suriyada müxalifət neçə ildir ki mübarizə aparır?
– İki ildən çoxdur…
– Nə qədər adam ölüb?
– Çox sayda…
– Nəyə nail olublar?
– Mən demədim ki, Azərbaycanda da Suriyadakı vəziyyət olsun…
– Yox, sən mənə yol göstərirsən ki, get bunu elə. Suriya müxalifəti milyardlarla dəstək, pul, silah, tank alır. Amma hələ də Suriyada müxalifət bir addım irəli getməyib. Tamamilə dağılıb Suriya. Bundan sonra Suriyada hadisələrin stabilləşməsi üçün 15 il vaxt lazımdır.
– Aydındır ki, xarici qüvvələr vəziyyətin stabilləşməsində maraqlı deyil.
– Sən nə bilirsən ki, biz qalxıb o hadisələri törədəndə Azərbaycanda müdaxilə olmayacaq?
– Mən demədim ki, Azərbaycanı o vəziyyətə gətirin. Siz niyə belə anlayırsız?
– O vəziyyətə gətirməmək üçün deməlisiniz ki, Sərdar Cəlaloğlu siz nə yol göstərirsiniz. Mən də deyəcəm ki, bu yol elə yoldur ki, ona gətirib çıxarmayacaq. Dinc demokratik mübarizə.
-Dediyiniz o dinc demokratik mübarizənin nəticəsi nə vaxt görünəcək?
– Hə, bu yol çətindir, uzundur. Amma adamdan böyük bir mənəvi-psixoloji səy, savad tələb edir. Nə var əlində avtomat hay-hayla kimisə öldürməyə. Amma qan tökülmədən, insanlara ziyan vurmadan, dağıtmadan onu ağ günə çıxartmaq çox böyük intellektual fəaliyyət, güc tələb edir.
– Siz özünüzdə o gücü görürsünüz?
– Mən demirəm ki, o gücə malikəm. Mən deyirəm ki, bu yolu gedirəm. Ağıl, siyasət yolu. Onsuz da biləsiz, biz qlobalizasiyaya daxil olmuşuq. Qloballaşma faktorunda əsas amil odur ki, hakimiyyət dəyişiklikləri yalnız daxili qüvvələrin mübarizəsi ilə mümkün deyil. Mütləq 3-cü qüvvə lazımdır. Biz o zaman ona nail olacağıq ki, onların demokartikləşmə nəzəriyyəsinə uyğun fəaliyyət göstərək.
– Müsahibələriniz birində demisiniz ki, müxalifətin birliyinə Müsavat mane olur…
– Mən demədim ki, birliyə mane olur, onu istəmir. Axırıncı məclislərdə İsa bəyin çıxışı var da. Onu oxumamısız. Niyə istəyirsiniz ki, mənim adımdan çıxsın . Oxuyun da özünüz.
– Mən oxumuşam. Sərdar bəy, sonuncu məclislərdəki çıxışında Müsavat başqanı gerçək müxalifətlə əməkdaşlığa hər zaman hazır olduğunu deyib.
Mən hakimiyyətə gəlmək istəyirəm
– Gerçək müxalifət nəyə deyirsiz? Məsələn, Azərbaycan cəmiyyətində böyük bir kəsimdə Müsavat Partiyası haqqında eynilə Müsavat Partiyasının gerçək müxalifət dediyi anlayışıla bağlı kəskin fikirlər var. Bəziləri deyir, Rusiyaya, bəziləri İrana, bəziləri də deyir ki hökumətə işləyir. Budur gerçək müxalifət? Gerçək nə deməkdir ey? Mən icra başçısıyam, nazirəm deputatam, prezidentin müşaviriyəm bəyəm? Bilirsiz, bu sözlərin mənasını camaat başa düşmədiyinə görə bəzi adamlar bundan konyuktura məqsədilə istifadə edirlər. Müxalifət hakimiyyət məsuliyyəti daşımayan, səlahiyyəti olmayan adam deməkdir. Hansı ki iqtidarın siyasəti ilə barışmır və özü hakimiyyətə gəlmək istəyir. Mən hakimiyyətə gəlmək istəyirəm. Başqa nə etməliyəm ki, müxalifət kimi görsənim guya? Məsələn, bir dənə İqbal bəy deputat kimi parlamentdədir. Müsavat deyir ki, kim gedibsə parlamentə, o hakimiyyətin agentidir. Mən də İqbal bəylə ittifaqdayam deyə, olmuşam hökumətin adamı. Yaxşı, 5 nəfər vaxtilə səndən getmişdi Müsavat. Hərdən 6 nəfər Əli Kərimlinin partiyasından buraxmışdılar. Xeyir ola, onda heç biz sizə agent demirdik Amerika Dövlət Departamenti bəyan edir ki, İqbal Ağazadə müxalifətin nümayəndəsidir. Sən deyirsən ki, yox gerçək deyil. Gerçəklik nədir? Bəlkə müxalifəti dağıtmaq, onun bir araya gəlməsinə imkan verməmək, müxtəlif adlar qoymaqdır?
Həbsdən çıxanda gördüm ki, cəmiyyət ölü vəziyyətdədir
-Bəlkə belə bir anlayış ona görə yaranıb ki, Azərbaycanda siyasi fəaliyyətinə görə vaxtilə həbsə düşən insanlar çıxandan sonra başqa mövqe sərgiləyib.
– Məsələn həbsdən qabaqkı durumla indi nə sərgiləmişəm? Mən həbsdən çıxanda gördüm ki, cəmiyyət ölü vəziyyətdədir. Biz həbsə düşəndən sonra eşikdəkilər əlini ağdan-qaraya vurmadılar. Yenə biz çıxandan sonra 2005-ci ildə blok yaratdıq. Xalqı meydanlara doldurduq. Biz həbsdə olanda həbsə düşməyənlər hansı müxalifətçilik edirdi? Siz hadisələri təhlil etməlisiniz. Biz 2005-ci ildə blok yaratdıq da. Onu kim yaratmışdı? Siz, ya o müxalifət? Çıxmışam, yenə məni parlamentə buraxmırlar, Avropa Məhkəməsinə müraciət etmişəm. Azərbaycanda həyatına qəsd edilən, işgəncələrə məruz qalan, qohum -qardaşı həbs olunan, heç cürə parlamentə buraxılmayan ikinci bir adam varmı? Bilirsiz, insaf da yoxdur ey. Götürün, mənim bioqrafiyama baxın. Qardaşım vəkil Qurban Məmmədov Azərbaycanda ən savadlı vəkildir. Vəkillər Kollegiyasında vəkillik hüququndan məhrum edilib. Kiçik qardaşım Konservatoriyanı rus dilində bitirib, təsəvvür et ki qara fəhlə işləyir, halbuki Azərbaycanda onun kimi ikinci bir mütəxəssis yoxdur. Böyük qardaşım Qarabağ münaqişəsində komandir batalyon olub, 1-ci qrup invaliddir. 15 il ona bizim qardaşımız olduğuna görə pensiya vermədilər. Məhkəmə yolu ilə pensiya düzəltdik. Mənim bacımın oğlu Vüqar Məmmədovu tutmuşdular. Mən cinayət işindən həmin sənədi çıxartdım. Yazmışdılar ki, bu Sərdar Cəlaloğunun bacısı oğludur, mütləq həbs olunmalıdır. Onu mən Amerika səfirliyinə verdim.
– Sərdar bəy, mən müsahibəmi əvvəlcədən araşdırıram, tanıyıram. Dediklərinizdən də məlumatlıyam. Mən indidən danışıram. 2005-dən bəri demək olar ki, heç nə yoxdur. Müxalifət zəiflədi o ildən sonra. Yaxşı, o zaman sizin fəaliyyətinizə paxıllıq edirlər?
– Mənə paxıllıq etmirlər ey. Mən dedim ki, müəyyən mənada elmi fəlsəfi bir siyasət aparıram. Oxuduğum, bildiyim nəzəriyyələri çalışıram ki, tətbiq edəm. Bunlar isə empirik siyasət aparırlar. 1988-ci ildə necə ediblərsə, indi də onu etməyə çalışırlar. Amma bilmirlər ki 1988-ci ildə xalq onsuz da hər gün küçəyə çıxırdı. İndi elə deyil axı. Deyirlər ki, Amerika dəstək versin. Sən bilirsən ki, Amerika dünyanı necə dəyişdirir, sənə dəstək verər? Əksinə, mane olur. 2003-cü ildə biləsiz, hökumət etiraf etdi ki, bizim həbs olunmağımızı Amerika səfirliyi hökumətə sifariş edib. Niyə? Çünki bizim 2003-ci ildəki yaşanan hadisələr Amerikanın burdakı fazalı demokratiya siyasətinə uyğun deyildi. Amerika Misirdəki vəziyyətin Azərbaycanda yaranmasını istəmir. Çünki Cənubi Qafqaz təhlükəli zonadır. Ona görə də Amerika məcburdur ki, iqtidarı dəstəkləsin. Amerikanı məcbur edən isə Azərbaycan müxalifətinin bir araya gəlməsinə imkan verməyənlərdir. İndi bax gör dost kimdir, düşmən kimdir? Gerçək və ya yalançı kimdir? Hətta dövlətçiliyimiz üçün bəzən elə ciddi təhdilər ortaya çıxır ki, müxalifətin reaksiyası qeyri-adekvat olur. Milyarderlər İttifaqı məsələsində. Mən dedim ki, bu Rusiyanın Azərbaycanın işinə qarışmasıdır. Müsavat dedi ki, biz onlarla əməkdaşlığa hazırıq.
Müstəqillik istəyirsinizsə, həyatınız çətin olacaq
– Sizin dediyinizi iqtidar da dedi…
– Çünki iqtidarı Qərb məcbur edi ki, qərbyönümlü siyasət aparsın. İqtidar başa düşür ki, Rusiya onun üçün təzyiq yaradır. Biz istəyirik ki, Azərbaycanda siyasət qərbyönümlü olsun da. Rusiya ilə razılaşsaq, status kvo saxlanılmaldır. Təzədən 20 il də diktatura rejimində yaşayaq. Azərbaycanda 50 milyard dollar qərb kapitalı var. Geopolitik maraqlar var. Sən bu maraqları necə gəldi həyata keçirib iqtidarı yıxa bilməzsən ki. Mən nə qədər güclü olub iqtidarı yıxa bilsəm də, Amerikanı yıxa bilmərəm axı. İndi Türkiyədə gedən PKK məsələsi Ərdoğanın təkcə beyninin məhsuludur, ya Yaxın Şərqdə gedən proseslər həmin dövlətlərin istəyi ilə olub. İndi böhran yaranırsa, ardıcıl olaraq bütün ölkələrə sıçrayır.
– Razıyam sizinlə. Kənar qüvvələrin əlbəttə ki təsiri var. Siz istəyirsiniz ki qərbyönümlü siyasət aparılsın. Azərbaycan da Gürcüstanın gününə düşsün?
– Gürcüstanda nə vəziyyətdədir ki?
– Necə yəni, Gürcüstan ikiyə bölünmüş vəziyyətdədir. Bir tərəfdən Qərb, bir tərfədən Rusiya çəkir. Torpaqları da işğal olundu. Daxildə vəziyyət heç də yaxşı deyil.
– Müstəqillik istəyirsinizsə, həyatınız çətin olacaq. Kölə olmaq istəyirsinizsə, sizin başınızı kimsə sığallayacaq. Vəssalam. Məsələn, Gürcüstan müstəqillik istədiyinə görə torpaqlarını itirdi. Ermənistan müstəqillik istəmir deyə bizdən Qarabağı da alıb bağışlayıblar Ermənistana. Ermənistan müstəqilliyə doğru bir addım atsa, bax gör başına necə oyun açacaqlar. Azərbaycan demokratik ölkə olsa, Qarabağın sahibi də xalq olacaq. ABŞ Departamenti qərar verir ki, Azərbaycan iqtidarı Qarabağ problemini həll etmək istəmir. Platon 4 min il əvvəl bundan yazıb ki, hakimiyyəti antidemokratik yolla saxlamağın yollarından biri ölkənin münaqişələrə cəlb edilməsidir. İndi Azərbaycan iqtidarının əlinə bu münaqişə göydən düşüb. Bu münaqişə olmasaydı, bunlar çoxdan getmişdi. Rusiya yaratdı da bunu . İndi də bilinmir ki, Azərbaycan qərbyönümlüdür, şərq yönümlüdür, ya nə yönümlüdür, qalıb beləcə. Biz də Gürcüstan kimi getsək bizim də ərazilərimiz əldən gedəcək. Saakaşvili ciddi səhv elədi. Problemin demokratik həllinə getmədi. Cavanlığına saldı ki, reytinq əldə etsin. Gürcüstan demokratiya qurandan sonra münaqişənin həllində də demokratik yol tutsaydı, o itkilər olmazdı.
Mən ana ya dədə müxalifət deyiləm, məsuliyyəti mən daşımıram
– Qeyd edirsiniz ki Azərbaycanda siyasi situasiyaların dəyişməməsində cavabdehliyi ana müxalifət daşıyır. Siz də müxalifətsiniz da.
– Mən müxalifətdəyəm, demirəm ki böyük gücüm var. Mən ana ya dədə müxalifət deyiləm, məsuliyyəti mən daşımıram. Deyirəm ki, ADP-nin gücünə uyğun məsuliyyət daşıyıram. Bunlar səlahiyyət davası gələndə ana müxalifət olurlar. Məsuliyyət məsələsi gələndə bala müxalifət olurlar. Mən deyirəm ki, mənim məsuliyyətimlə səlahiyyətim bərabərdir. Nə anayam, nə bala. Müxalifətin fəaliyyəti tənqid olunanda məni göstərirsən, təriflənəndə isə özünü göstərirsən. Bu nə deməli sözdü? 20 ildir Azərbaycan xalqının gözləntilərini doğrultmayanda mənim günahım yoxdur deyirsən. Kimin günahı var bəs? Azərbaycanda bir günah daşıyan müxalifət var, bir də müxalifətçiliyi iddia edənlər var. Onda sən demə günahların hamısı məndəymiş.
– Rəsul Quliyevdən sonra parçalandığınızı deyirsiz. Və ikinci sıraya keçmisiz . Bu əsas deyil axı ikinci sırada durmaq üçün.
– Necə əsas deyil? Əvvəlcə, İlyas İsmayılov getdi, sonra ACP yarandı. ADP 3 yerə ayrıldı. Əgər 3 partiya böyük bir iş görə bilərdisə, mən indi onun üçdə birini görürəm da. Biz dala çəkilmişik ki? Sadəcə gücümüzə uyğun iş görürük. Bizim elə rayon təşkilatı var idi ki 3000 nəfər üzvümüz var idi. Mən elə olurdu ki, bir iclası 4 yerə bölüb keçirirdim. Yer çatmırdı.
– İndi nə qədər üzvünüz var?
– Əlbəttə indi qat-qat azdır.
– Partiya sıralarına yeni üzvlər niyə cəlb etmirsiniz? Mümkün deyil?
– Azərbaycanda o vaxtlar efirə çıxa bilirdik. “Hürriyət” qəzeti 35 min tirajla çıxırdı. Onda sizin saytlar yox idi. Dəbdə deyildi. İndi bu imkanların heç biri yoxdur. Hər qəzeti iki nəfər oxuyanda 70 min adam demək idi. Siz bilirsizmi ki, son 3 ildə Azərbaycanı nə qədər adam tərk edib? Üç il bundan qabaq ABŞ Miqrasiya İdarəsinin rəsmi bəyanatına görə Azərbaycan dünyada öz ölkəsini tərk edənlərin siyahısında 17-ci yerdə idi. Təkcə Avropda yarım milyondan artıq adam statusla bağlı bu ölkədə yaşamaqla bağlı müraciət etmişdi. 2 milyon da Rusiyadan. Fakitiki olaraq biz o vaxt mitinqlərə çıxartdığımız adamlardır ki, indi ölkədən çıxıb gedirlər. Mən indi o adamları hardan alım?
ADP-nin büdcəsində bir qəpik də yoxdur
– 6 ildə yetişdirə bilmək mümkün olmadı?
– Yetişdirmək üçün məktəb mənim əlimdə deyil, məscid mənim əlimdə deyil, televiziya deyil. İkincisi, siz ittiham edəndə bir də belə deyin ki, biz bu partiyalara nə vermişik ki, nə də istəyirik. Məsələn, Türkiyədə Ərbakanın partiyasının 4 milyard dollar büdcəsi var idi. İndi CHP-nin büdcəsi 1 milyard dollardan çoxdur. Dünyada bütün partiyaların büdcəsinə baxın, nə qədər büdcəsi var. ADP-nin büdcəsində bir qəpik də yoxdur. Bu 20 il ərzində bir iş adamı deyə bilməz ki mən o partiyaya aparıb 10 manat ianə vermişəm. Həm patiyanın siyasi işini aparmalıyam, həm partiyanı saxlamaq üçün öz imkanlarımı sərf etməliyəm. Azərbaycan da siz başa düşdüyünüz kimi demokratik cəmiyyət yoxdur. Demokratik cəmiyyətdə iş adamları siyasətçilər, ziyalılar yığışıb partiya yaradırlar. İş adamları pulu təmin edir, ziyalılar o siz dediyiniz xalqı hazırlayır, siyasilər də mənim kimi iş aparır. Bizdə iş adamı yaxın gəlmir. Mən neynəməliyəm? Mən üçünüdəmi eləməliyəm? Onda mənim gücüm 3 dəfə azalmış görünər. Mənim Lənkəran getməyim üçün 500 dollar lazımdırmı? Mən onu haradan alım? Korrupsioner deyiləm. Mənə heç kəs ianə vermir. Bir dəfə cənub bölgəsinə gedəm gələm, iki gün də orada iş aparam, ən azı mənə 1000 dollar pul lazımdır. Ancaq gedib gəlməyimə. Bu qədər.
– Son ildə ADP sıralarına nə qədər insanı cəlb edə bilmisiz?
– Tək-tək adamlar cəlb olunub. Bütün partiyalar belədir. Əksinə, axınla bütün partiyalardan gedirlər. Proporsional seçki sistemini ləğv etməklə partiyaların cəmiyyətdəki rolunu azaltdılar. Partiyalar yanlış olaraq QHT-lərə birləşdilər. Bu çox ziddi zərbə oldu. Müxalifətin daxilində konfliktlər oldu. Maraq azaldı. Bu xalq bilmir ki, siyasi partiyalaşmayana qədər heç bir problemi həll edə bilməyəcək. Camaat nə qədər çox qaçırsa, bir o qədər problem yaranır.
Biz indi Ermənistandan adam gətirib müxalifət düzəldək?
– Qaçır, çünki görür ki, iş görə bilmədi da müxalifət bu illər ərzində…
– Biz indi Ermənistandan adam gətirib müxalifət düzəldək? Sən gəl qoşul mənim sırama, ol müxalifət də. Mənim anam məni müxalifət adı ilə doğmayıb e. Mən həkiməm. Mən səni başa düşmədim.
– Bir siyasi partiyanın güclü olması onun ətrafında, sıralarında çoxlu insanların könüllü şəkildə birləşməsindədir…
– İndi yoxdur da o. Neyniyim indi mən?
– Gətirə bilməmisinizsə, deməli, fəaliyyətiniz yoxdur…
– Mən gətirmək istəyirəm, sən gəlməyəndən sonra mən necə gətirim səni.
– Məni inandırmalısınız ki, getdiyiniz yol uğurlu yoldur…
– Birinci ideoloji təbliğatdır. İdeoloji təbliğatı aşandan sonra adamları cəlb etməkdi. Konkret olaraq təşkilati işlərdir. Təşkilatı iş də maliyyə deməkdir. Benzin lazımdır ki, maşın yerisin. Bir az Müsavat, AXCP müəyyən qədər hakimiyyətdə olublar. Özlərinə imkanlar yaradıblar. ADP heç vaxt hakimiyyətdə olmayıb. Bu cür 20 il ərzində mövcud olmağın özü qəhrəmanlıqdır. Mən də başqaları kimi gedib öz işimlə məşğul olardım. Özüm də naxçıvanlıyam. Hökumətin imkanlarından başqaları necə istifadə edirdisə mən istifadə edərdim. İndikindən yüz dəfə yaxşı yaşayardım. Təsəvvür edin ki bu yolu seçdiyimizə görə o qədər qınaqlara məruz qalmışıq ki. İndi də siz qınayırsınız. Bir vaxtlar mən həbsdən çıxandan sonra Əli bəy, İsa bəy NDİ-nin rəhəbri Madlen Olbraytla görüşdük. Orda hamını təqdim etdilər. Olbrayt mənə çatanda dedi ki, mən sizi görəndə deməyə utanıram ki, mən də Amerikada müxalifətəm. Bir amerikalı bunu başa düşür, amma Azərbaycan vətəndaşı, jurnalisti başa düşmür. Bir dəfə 1998-cil də həbs olunmuşam. Heydər Əliyevin telexraniteli həyatıma qəsd edib. Beynimə qan sızıb. Bir dəfə terrosist adı ilə tutublar ki, guya mən Amerika səfirliyini
partlatmaq istəyirəm. Ölüm cəzası vermək istəyirdilər. Amerika müdaxilə edəndən sonra buraxıblar. İki dəfə evimdən gəlib tutub aparıb həbs ediblər. Bir dəfə Fatmeyi bağlarına polislər yolda getdiyim yerdə aparıblar, saat birə qədər orda saxlayıb buraxıblar. Bir dəfə 5 il iş almışam. Partiyamızda həbs olunmayan, tutulmayan işdən
çıxarılmayan adam yoxdur. Mən iş görməmişəmsə, bu qədər təhlükələrə niyə məruz qalmışam?
Lap tutaq ki, ADP hökumətə işləyir
– Mən sizin keçmiş fəaliyyətinizə bir şey demirəm. Bayaqdan anlaşa bilmədik ki mən indidən danışaram. Birinci partiya sıraların adamlar yığmaqdır, ikincisi xalq üçün edilə biləcək işləri planlaşdırmaqdır. İndi əvvəlki kimi deyilsiniz…
– Mən bu təhlükələrə məruz qalmışam. Çünkim mənim işim odur. Mən bilirəm ki, boş söz deyəndə nə deməkdir, biri gedib avtomat atanda nə deməkdir Mənim sözümə hökumət belə reaksiya verir, amma avtomat atanı dinləmir. Çünki gücümü, gördüyüm işin mahiyyətini bilirəm. Lap tutaq ki, ADP hökumətə işləyir. Hansı partiyadan çıxıb hökumətə gedən adam çoxdur. Mən partiyamda hökumətin əleyhinə iş aparıramsa, onlar hökumətin düşmənidir. ADP-dən çıxsalar da hökumətə gedə bilməzlər. İndi statistikaya baxın. Hansı partiyadan hökümətin tərəfinə keçən daha çoxdur? O partiyalardan ki özlərini gerçək müxalifət hesab edirlər. Keçən seçkilərdə İlham Əliyevin 28 vəkilindən 9-u keçmiş Müsavat Divanının üzvləri idi. Bu gün AXCP-dən hökumət tərəfdə olanlar Qüdrət Həsənquliyev, Əli Məsimli, Asim Mollazadə, Fazil Mustafa, Əliməmməd Nuriyev, Çingiz Qənizadədir. İndi mən gerçək müxalifət deyiləm. Bir dənə ADP-dən çıxıb hökumətin tərəfinə keçən göstərin. Məndən çıxanlar var. Amma ya müxalifət partiyalarına gediblər, ya da gedib tənqidi müxaliftəçiliklə məşğul olurlar. Çünki mən onları gerçək müxalifət kimi tərbiyə etmişəm. Onu acından öldür, hökumətin tərəfinə keçməz. İsa bəyin Divanından Rasim Musabəyov, Musa Qasımlı indi hökumətin yanındadır. Özü də Siyavuş Novruzovdan daha çox müxalifəti tənqid, təhqir edirlər, söyürlər. İndi mən naxçıvanlıyam deyə, elə bilirlər ki, hökumətə işləyirəm. Budur sənin gerçək müxalifətin? Heç olmasa çıxdınsa, çıx ölkədən get, ya da siyasətlə məşğul olma da. Niyə iqtidara gedirsən?. Çünki sən o partiyada olanda da hökumətə işləyirdin.
-Siz bu ilki seçkilərdə prezidentliyə iddialısınızmı?
– Partiyamızın belə bir fikri var ki, öz namizədimizlə iştirak etsin. Belə də fikri var ki, Qarabağ blokunda iştirak etsin. Ona görə də qəti qərarımız yoxdur. Prosesləri gözləyirik.
-Hazırda 9 nəfər namizədiyini irəli sürüb. Siz onların arasında özünüzü necə görürsünüz?
– Azərbaycan Konstitusiyasına görə 4 milyon 500 min seçicinin 2 milyon 500 mini namizədliyini verə bilər. Bu hüquqdur. Amma mən düşünmürəm ki, o 9 nəfərin hamısı prezident seçkisində iştirak edəcək. Say azala da, arta da bilər. Bəziləri tələsib iştirak edəcəm deyib divident qazanmaq istəyir. Hərənin bir məqsədi var.
Məzahir Pənahova tapşırsalar ki, onun qabağına bu sayı yaz, o da onu yazacaq
– Sizin namizədliyiniz rəsmən təsdiqlənsə, xalqın neçə faizi səsini yığa bilərsiniz?
– Başqa xalqların tarixində var ki xalqın tanımadığı adam seçkiyə gedir, qalib gəlir. Məni Azərbaycanda tanımayan adam azdır. Amma antidemokratik seçki olsa, Məzahir Pənahova tapşırsalar ki, onun qabağına bu sayı yaz, o da onu yazacaq.
– Demokratik seçki keçirilsə…
– O zaman mən rəqiblərimi bilməliyəm. Ola bilsin ki elə adamlar iştirak edəcək ki heç mən iştirak etməyəcəm. Mən görsəm ki, həqiqətən də özümdən ləyaqətli bir adam var, ona dəstək verərəm. Mənim ambisiyam yoxdur. Mən o zaman namizədliyimi verəcəm ki, doğrudan da mənim düşündüyüm qədər xalqı təmsil etmək hüququna malik insan yoxdur. Onda namizədliyimi verəcəm.
– Tez-tez sosial şəbəkələrdə rəy sorğusu keçirirlər. Heç rast gəlmədin ki, siz ilk beşliyə düşmüsünüz…
– Onlar boş-boş şeylərdir. Kompyuter sistemi var. Proqram vasitəsilə bir kompyuterden 10 min səs verə bilərsən. İndi mən heç kəsə demərəm, bir sorğu keçirərəm. Qalib olaram. İndiyə qədər olan rəy sorğularından ağlabatan bir şey gördünüzmü? Məsələn, AXCP keçirir, orda birinci yerə o çıxır , Müsavat da elə, Əli Əliyev də, Sərdar Cəlaloğlu da keçirtsə, o birinci yerə çıxar. Azərbaycanda müstəqil rəy sorğusu keçirən idarəmi var? Məsələn, qardaş Türkiyədə rəy sorğularının nəticələri ilə seçkinin nəticələri üst-üstə düşür. Çünki dəqiq aparırlar.
Günel Türksoy